ceramah

Ceramah kalebu sesorah babagan seserapan utawa ngelmu tertemtu. Mirengake ceramah kalebu salah sijining kaprigelan nyemak. Nyemak iki bisa nduweni sipat kang mbosenake. Luwih-luwih menawa nyemak babagan kang ora disenengi. Mula saka kuwi, juru ceramah kudu pinter-pinter nggawe cara kepriye amrih pamireng kuwi ora bosen.

Ing ngisor iki ana tuladha babagan nyemak budaya jawa.

                                                            Seni Pakerisan

Assalamu’alaikum Wr. Wb.     

Alhamdulillahirobil’alamin, asholatu wassalu’alal asrofil ambyaaki wal mursaliin sayyiidinaa wa maulana Muhamadin wa ‘ala ‘aalihii washobihi ajma’in. ‘ama ba’du. 

Salam kasugengan, salam karaharjan mugi tansah kajiwa, kasarira, dhumateng kula-panjenengan sedaya. Amin.

Panjenenganipun Bapak Dwija Linuwih, pangarsanipun pawiyatan SMA Negeri 4 ingkang satuhu kula bekteni lan kurmati.

Bapak/Ibu guru sarta karyawan SMA Negeri 4 ingkang satuhu sinudarsana; sarta para siswa SMA N4 ingkang tansah kasandhing ing Gusti.

Langkung rumiyin, sumangga tansah kula sedaya kraos lan rumaos kanthi ngunjukkaken puji syukur wonten ngarsanipun Gusti Allah SWT ingkang sampun kepareng ngrentahaken pinten-pinten kabagyan, kanikmatan, mliginipun nikmat iman ingkang jejeg sarta kalodhangan, satemah kula sedaya saged makempal – manunggal ing aula SMA N4  kanthi kabagaswarasan lan kawilujengan ingkang tansah tumanduk dhateng angga kita sedaya.

Ing enjing menika kula badhe ngaturaken babagan salah satunggaling seni/budaya Jawa ingkang ketingalipun sampun dipun kiwakaken dening para mudha. Mugi-mugi kanthi andharan menika, para mudha, mliginipun siswa SMA N4 saged nampi lan salajengipun saged ngleluri budaya menika. Babagan budaya Jawa menika inggih menika seni pakerisan.

Keris mujudaken salah satunggaling gegaman landhep ingkang gadhah ciri sarta wangun mligi. Gegaman awujud keris menika sayektosipun boten namung wonten ing tlatah Indonesia. Ananging ugi sumebar wonten kukuban ingkang langkung wiyar, tlatah Melayu, kadosta Malaisia, Brunei Darusalam, Vieetnam Selatan, Myanmar, lan Philipina. Wonten Indonesia piyambak keris menika kathah jinisipun, wangunipun, gaya, sarta corakipun gumantung asal dhaerahipun. Sedaya kalawau kaperbawan saking filosofi menapadene adat budaya lokal ingkang gesang wonten laladan menika.

Ingkang mbedakaken kalih bedhama jinis suduk sanesipun, keris Jawa gadhah titikan ingkang mligi. Inggih menika condhong leleh (kemiringan wilah), ganja, lan pesi. Panjang wilahanipun ugi tinamtu, antawisipun 30 cm (paling cendhak) ngantos 42 cm, dene ukuran normalipun 37 cm.

Kawawas saking segi etimologi, ing basa krama alus keris ugi sinebut kadga utawa curiga, dinuga asalipun saking tembung India khadga lan curikha. Dene menawi adhedhasar panaliten sujarah lan arkeologi, u sujarahara ingkang nyebut keris utawi kres nembe dipun panggihaken wonten prasasti Karang Tengah menapa dene Poh wantawis abad 9, sarta prasasti Rukam tahun 829 Caka.

Wonten laladan Solo sakupengipun, taksih kepanggip sawetawis besalen . semanten ugi para empu ingkang damel keris. Tembung empu asalipun saking pok. Tegesipun bongkot. Liripun empu mujudaken junggul, pawongan ingkang kagungan kreativitas mangun dhapur keris amrih dados langkung edi. Salebetipun makarya empu kabiyantu tenaga pokok sekawan ingkang sinebbat sabat, ingkang dinuga saking tembung sakhabat. Sabat papat (sekawan) kalawau saben tiyangipun kagungan kawasisan tinamtu. Ahli malu utawi nggebug bakalann wesi mengangah sinebat papalon.Ingkang nguwaosi teknik  mangun dhapuran sarta prigel ngikir sinebat panjak. Mrapen utawi baratmujudaken pawongan ingkang ngempus ububan. Dene ingkang ngreksa urubing geni amrih tetep gesang dipasarahaken brahmaniyuta.

      Ing tanah Jawi ingkang anja babagan seni pakerisan wonten ing Madura. Malah Madura menika kawastanan punjering produksi keris. Gunggungipun empu ugi langkung kathah tinimbang wonten ing tanah Jawii. Kamangka sujarah Kraton tuwuh lan ngrembaka wonten tanah Jawa. Menika dipun sebabaken kondisi sosial budaya wonten Madura kuwawi njamin ngelmu damel keris tetep lestari. Undderaning prekawis, profesi empuu angel kangge cagakipun gesang.

Para Bapak/Ibu Guru,  sarta para siswa sedaya, mekaten atur kula. Bokbilih wonten kirang sarta kalepatanipun kula pribadhi nyuwun lumunturing sih pangaksama.

Akhirul kalam, Wabilahiitaufiq wal hidayah… Wassalamu’alaikum Wr.Wb.

Nuwun!